Techniki plastyczne od A do Z
Zapraszamy do śledzenia nowego cyklu odcinków o koniach w sztuce. Tym razem zajrzymy do pracowni, poznamy warsztaty twórców i różnorodne, nie tylko malarskie techniki tworzenia końskich wizerunków. Dziś mówimy:
„F” jak FRESK
Technika ta, z włoskiego fresco, znaczy świeży i określa malarstwo naścienne. Rozprowadzony w wodzie pigment nanoszony jest na świeżo otynkowaną ścianę. To tzw. technika mokrego na mokre. Pigmenty nie tyle pokrywają powierzchnię, co łączą się z podłożem przez wchłanianie ich przez warstwy tynku. Barwniki używane do malowania fresku są odporne na działanie światła i bardzo trwałe, gdyż po wyschnięciu stanowią integralna część wapiennego „podobrazia”. Najstarsze przykłady tej sztuki, zachowane do dziś, znane są z czasów cywilizacji minojskiej, etruskiej, rzymskiej.
Przyjrzyjmy się przykładom klasycznych fresków starożytnych, na których znajdziemy także motyw konia:
Najpiękniejsze przykłady tej techniki powstały we Włoszech, w epoce renesansu. Zdobią one wnętrza pałaców, kaplic i kościołów. I na tych freskach również podziwiać można konie, często w roli pierwszoplanowej.

Francesco del Cossa Alegoria marca – Triumf Minervy i znak barana. Freski w Pałacu Schifanoia. 1470 r.

Francesco del Cossa Alegoria marca – Triumf Minervy i znak barana. Freski w Pałacu Schifanoia. 1470 r.
Współcześni twórcy sięgają do dawnych technik i środków wyrazu tworząc murale. Mural czyli malowidło funkcjonujące w przestrzeni publicznej, nie jest stricte freskiem, gdyż nie stosuje się w nim techniki malowania na mokrym tynku. Potoczne określanie muralu freskiem odnosi się do miejsca jego umieszczania – na ścianach budynków a nie na fasadach. Popatrzmy na twórczość współczesnego malarza, który inspiracje czerpie z motywów starożytnej epoki swojego kraju, Egiptu. Na XXI. wiecznych przedstawieniach Alaa Awada nie brakuje koni zaprzęgniętych do rydwanów, znanych nam z hieroglifów ery faraonów.
Holenderski artysta Jan Grotenbreg, także zainspirowany efektami malarskimi fresków, w drodze eksperymentów stworzył własną technikę. Na lnianym podobraziu rozprowadza on cementowy grunt, tworząc obrazy-freski niezintegrowane ze ścianą, a możliwe do oprawienia jak typowe malowidła olejne. Oto jego czarny koń:
Dzięki trwałości, nie poddawaniu się upływowi czasu, freski pozwalają nam podziwiać m.in. malowane konie sprzed tysiącleci. Na tym także polega wyjątkowość tegoż malarstwa.
EWA JAWORSKA
Źródła reprodukcji:
https://www.wikiart.org/en/ancient-greek-painting/all-works#!#filterName:Theme_panel-and-wall-painting,resultType:masonry
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Eastern_Han_Dynasty_tomb_fresco_of_chariots,_horses,_and_men,_Luoyang_2.jpg
https://www.wikiart.org/en/Search/fresco
https://www.wikiart.org/en/alaa-awad
https://www.1stdibs.com/art/paintings/animal-paintings/jan-grotenbreg-dark-horse-dutch-contemporary-fresco-painting-horse/id-a_9521962/
UWAGA: w związku z brakiem wszystkich reprodukcji na stronach wikipedii i pokrewnych, gdzie udzielona jest zgoda na pobieranie materiałów czyli tzw. fair use, zasoby strony https://www.1stdibs.com, zamieszczone zostały z powołaniem się na zasadę dozwolonego użytku: (dotyczy ona utworów już publicznie udostępnionych, z których korzysta się w celu niekomercyjnym, a taki właśnie, dydaktyczny charakter mają artykuły hejnakon.pl o sztuce).
NOTE: due to the lack of all reproductions on Wikipedia and related sites, where consent is granted to download materials, i.e. fair use, the resources of the website https://www.1stdibs.com, are posted with reference to the principle of fair use: (it applies to works already made available to the public, which are used for non-commercial purposes, and this is the didactic nature of hejnakon.pl articles about art).